بحران انسانی و اقتصادی پس از روی کار آمدن رژیم طالبان در افغانستان
فاطمه صالحی
بعد از روی کار آمدن رژیم تحمیلی طالبان در افغانستان، بحران کم سابقهای گریبانگیر شهروندان این سرزمین شده و منجر به نابودی خانهها، کاشانهها و از هم گسیختن و نابود شدن خانوادهها گردیده است. این بحران ها در زمانی بر مردم افغانستان وارد شده است که حمایت مالی و اقتصادی از سوی جامعه بینالمللی کاهش یافته و رژیم طالبان کمکهای خارجی را در میان خود استفاده نموده و هفتهای چهل میلیون دالر دریافت میکنند، اما با مردم کمک نمیکنند.
تاریخ ۲۱ ثور ۱۴۰۳، تاریخی تلخ برای مردم بغلان بود، زیرا یک سیلاب عظیم بیسابقه زندگی شهروندان بیدفاع و کوهپایهنشین این منطقه را با خود برد. به تعداد ۳۱۵ نفر جان خود را از دست دادند و بسیاری دیگر زخمی شدند. همچنین، بیش از ۱۵۰ زن و کودک ناپدید شده و تقریباً ۲۶۵۰ خانه مسکونی ویران گردیده است. مردم بغلان در انتظار کمک هستند، اما تاکنون اقدامی موثری انجام نشده است. نبود کمکهای اولیه غذایی و تجهیزات طبی موجب ایجاد وضعیتی بسیار ناامن برای بازماندگان این سیلاب شده است.
علیرغم سیلاب در بغلان، سیلاب در چندین ولایت دیگر مانند غور، بدخشان و تخار نیز تلفات و خسارات جدی برجا گذاشته که نیاز به کمکهای فوری و جدی بشری تلقی میشود.
سیاستهای رژیم طالبان در مقابله با بحران ها مورد انتقاد شدید قرار گرفته است. عدم اقدامات مؤثر در مدیریت بحران و عدم توجه به نیازهای اساسی مردم، نقصان جدی در اعتماد مردم نسبت به این گروه ایجاد نموده است. همچنین، نقصان در هماهنگی بین نهادهای دولتی و نبود استراتژیهای مدیریت بحران منجر به ناتوانی در ارائه کمک به مردم در شرایط بحرانی گردیده است.
نبود دولتداری در افغانستان باعث افزایش تلفات و بحرانهای انسانی شده است. افغانستان در وضعیت کنونی با بحران بیدولتی مطلق روبرو است. قومگرایی طالبان علیرغم نبود تخصص و دانش مدیریت، به بحران مردم افزوده است.
وضعیت اقتصادی در پی بحران های طبیعی و رژیم طالبان اوضاع کنونی را وخیمتر کرده است. تخریب زیرساختها و اموال شهروندان منجر به کاهش توانمندی اقتصادی افراد و افزایش نابرابریهای اقتصادی شده است. همچنین، عدم استقراریابی اقتصادی موجب افزایش بیکاری و فقر در جامعه گردیدهاست.
مدیریت بحران نامناسب و عدم آمادگی منابع دولتی در مقابله با بحران های طبیعی منجر به تاخیر در ارایه کمک به مردم شده و عدم ایجاد کمیته اضطراری موجب ناتوانی در ارایه خدمات اورژانسی و کمک به مناطق متضرر گردیده است. همچنین، عدم توجه به نیازهای اساسی مانند غذا، آب و دارو اوضاع را بیشتر تشدید نموده است.
اما پس از گذشت چندین شبانهروز، سازمان ملل و به خصوص دولت آمریکا با بازماندگان سیلابهای اخیر همدردی کردهاند و مصمم شدهاند تا محمولههای غذایی، تجهیزات طبی و دارویی را به مردم آسیبدیده انتقال دهند. طالبان هرچند که گاهی خود را بی نیاز از کمک های خارجی تلقی می کند، چنین نیست، بلکه اینها ظاهرا برای نیرنگ چنین کارها را میکنند. در حالی که خودشان هفتهای چهل میلیون دالر از آمریکا دریافت میکنند، اما از سوی دیگر، تاوان لجاجتشان را با بحران مشروعیت ملی و بین المللی مردم افغانستان پرداخت میکنند.